werkgeheugen

Sommige kinderen hebben geen gehoorproblemen, maar toch merk je in de klas dat het kind de mondelinge instructies niet goed oppikt. Het kind kan dan moeite hebben met de opstart van de taak en uitvluchten zoeken.

Het kind laat bijvoorbeeld bewegingsonrust zien, dwaalt telkens weg met de gedachten of kletst veel met zijn of haar groepsgenootjes.

Ook kan een kind telkens om hulp komen vragen omdat hij/zij niet weet wat de opdracht is. Er kunnen meerdere oorzaken zijn. De kind hoort bijvoorbeeld maar een gedeelte van instructie.

Een andere reden kan zijn dat het kind geheugenproblemen heeft waardoor alleen het laatste gedeelte van de instructie onthouden wordt. Natuurlijk kunnen er ook andere problemen aan ten grondslag liggen.

Wanneer kinderen moeite hebben met het ophalen van informatie uit het lange termijn geheugen of moeite hebben met het vasthouden van informatie uit het korte termijn geheugen kan het verstandig zijn om geheugenstrategieën aan te leren.

Hoe werkt het geheugen?
Het kortetermijngeheugen is het geheugen voor informatie die op dit moment en voor korte tijd wordt onthouden. In het korte termijngeheugen kan je ongeveer 7 dingen tegelijk opslaan. Als je er dan niet meer aan denkt, verdwijnt het weer uit je hoofd.

Je kunt het zien als een werkgeheugen. Het werkgeheugen herinnert zich overeenkomsten tussen nieuwe dingen en dingen die je al hebt opgeslagen.

Het langetermijngeheugen is het geheugen voor informatie die permanent in de hersenen is opgeslagen. Informatie die in je lange termijngeheugen is opgeslagen, kan je naar boven halen als je deze nodig hebt.

Als je bijvoorbeeld een vraag krijgt in een toets, dan haal je het antwoord uit je lange termijngeheugen. Er wordt overigens een verschil gemaakt in het expliciet (informatie die we bewust kunnen herinneren) en impliciet geheugen (aangeleerde eigenschappen die nagenoeg automatisch plaatsvinden).

Geheugenstrategieën.
Ieder kind heeft eigen voorkeuren voor bepaalde strategieën. Het is daarom aan te bevelen samen met het kind de strategieën door te nemen en te bekijken welk strategie het beste bij het kind past. Denk eraan dat u zoveel mogelijk zintuigen inzet bij het onthouden van de informatie. Ik heb een aantal tips op een rijtje gezet.

Tip 1 oefenen/ inslijpen/ herhalen
Informatie wordt beter onthouden wanneer het een aantal keren herhaald wordt. Hierbij kan het gaan om het letterlijk herhalen zoals het nogmaals bekijken of iets enkele malen hardop zeggen. Dit is een strategie die we vaak gebruiken bij bijvoorbeeld spelling.

Tip 2 orden en categoriseer
Probeer samen naar structuren/overeenkomsten te zoeken. Nummer 512931 wordt beter onthouden door het in te delen in eenenvijftig-negenentwintig-eenendertig. Werk met thema’s en gebruik schematische overzichten.

Probeer ook nieuwe informatie te koppelen aan iets wat de kinderen al weten. Het ophalen van voorkennis over het onderwerp is dan ook een aanrader.

Tip 3 verbaliseren
Vooral het hardop zeggen wat er gedaan moet worden, is een goede geheugenstrategie. Verwoord bij het uitvoeren van taken hardop in welke volgorde deze gedaan moeten worden.

Ook het uitleggen aan iemand anders wat je moet doen of hoe iets in elkaar zit werkt goed voor het geheugen. Sta hierbij model voor het kind. Vaak gaan we er wel van uit dat kinderen het intern stemmetje of het hardop verwoorden gebruiken, maar de praktijk wijst uit dat een groep kinderen dit niet automatisch doet.

Tip 4 visualiseren
Laat de kinderen een beeld bedenken bij hetgeen ze moeten leren.

Tip 5 opschrijven
Laat de kinderen “spiekbriefjes” maken van hetgeen zij moeten leren. Omdat schrijven een bewuste activiteit is blijft de informatie beter ‘hangen’.

Heel veel succes!

Groeten Chantal